Manisalı üretici buğday, pamuk ve mısır gibi ürünlerdeki düşük prim ödemeleri nedeniyle domates başta olmak üzere biber, patlıcan, kavun ve karpuz üretimine yöneldi. Salçaya gelen ihracat yasağıyla domates üreticisinin ürünleri elinde kaldı. Girdi maliyetleri altında ezilen domates üreticisi 2 liraya mal ettiği domatesi zararına satmak zorunda kalıyor.
Çiftçilerin hemen her ürünü maliyetinin altında satmak zorunda kaldığını ve bu nedenle hasat etmeyip tarlada bıraktığına dikkat çeken Başevirgen, “Bu yıl kimsenin yüzü gülmüyor. Çiftçilerin ürettiği tüm ürünler, maliyetinin altında fiyatlandırılınca zarar eden üretici de hasat yapmıyor. Yüzlerce ton domates, biber, kavun ve karpuz tarlalarda çürümeye bırakıldı. Üretici tarladaki ürününü üç kuruşa satamazken vatandaşlar da marketlerde fahiş fiyattan bu ürünleri almaya devam ediyor. İktidarın, ekmeğini topraktan çıkartan üreticimize reva gördüğü bu düzene itirazımız var. Bu politikalarla çiftçi üretemez.” dedi.
Manisa Milletvekili ve Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Bekir Başevirgen Manisa’nın Ahmetli ilçesinde üreticilerle bir araya geldi. Üreticiler Başevirgen’e yaşadıkları mağduriyetleri anlattı.
"Bu sene hiçbir ürün para etmiyor. Çiftçi artık üretmeyecek"
Ahmetlili üretici Demir Soğukçeşme, “Bibere 3-7 lira veriyorlar maliyeti 10 lirayı geçiyor. Tarlaya kavunla biber ektim 500 bin lira masraf yaptım. 10 dönüm biber ve 10 dönüm kavundan hiç para kazanamadım. 7 bin fidan kavun ektim. Fidanın tanesi 10 lira. Kavun tarlada kaldı hiç soran yok. Biberi toplamamız lazım ama işçi yevmiyesi 750 lira. Bize çok işçiye az. Maliyetini düşününce toplatsak zarar edeceğiz. Domates zaten tarlalarda çürüdü. Biberler yandı. Bu sene hiçbir ürün para etmiyor. Çiftçi artık üretmeyecek. Traktörünü satıp borçlarını ödeyecek. İktidar Türkiye’yi bitirdi, çiftçiyi öldürmeye çalışıyor. Hükümetin canı sağ olsun. Dışardan malları getirsin bursa satsınlar. İhracatı kapattılar. Benim ülkemde vatandaşım ucuza yesin. Aracılar bizden 7 liraya alıyor, 15-20 liraya markette satıyorlar."
"Seneye üretim yapamayacağız"
Ahmetli’de çiftçilik yapan Cihan ve Esat Toprak kardeşler ise çiftçiye ve üreticiye değer verilmediğini söyleyerek, “Karpuza şu an kilo başı 3 lira veriyorlar. Tarlada kalsa, hiç vermesek daha karlıyız. Verilen para işçi maliyetini bile kurtarmıyor. Yaşım 43, hayatımda böyle rezil bir yıl görmedim. Mahsulün birinden kaybedersin diğerinden kazanırsın. Eskiden böyle yapardık. Biberden zarar ederdik domatesten kazanırdık. Üzümden kaybedersek zeytinden kazanırdık ama bir şekilde iş yürürdü. Şimdi domates, kavun, karpuz toptan zarar. Şu adaletsizliğe bir çözüm bulunması gerekiyor artık. Çiftçi de insanlar da bunu hak etmiyor. Köylü milletin efendisidir diyorlar ya, bu nasıl efendiliktir? Bu zulmü aklım almıyor. 25 dönüm karpuz ektim. Biraz para eder diye de geçe bıraktım. Hepsi elimizde kaldı. 220 dönüm yerimiz var. Ektiğimiz hiçbir üründen para kazanamadım. 105 ton domatesim var en büyük zararı oradan yaşadım. Geçen 2 senede de dolu ve dondan zarar etmiştik. Traktörü, arabayı satıp borçlarımızı ödemeye çalışacağız. Seneye üretim yapamayacağız. Paramız yok ki kışlık mahsul ekelim.“
"Borçları nasıl ödeyeceğiz diye düşünmüyoruz çünkü ödeyemeyeceğiz"
“Buraya başladığımız zaman 650-700 gram altınım vardı. Onlar gitti, üzerine 2-3 milyar da borcumuz var. Güzelim kavunları tarlada bıraktık. Toplatsak daha çok zarar edeceğiz. Maliyetimiz zaten 7-8 lira. 2-3 lira fiyat veriyorlar. Olması gereken fiyat en az 10 lira. Karpuz daha kötü, onun hiç alıcısı yok. 2 lira veriyorlar. Olabilecek en güzel malı yetiştirmişiz, emeğimizi vermişiz. Her şeyi dört dörtlük yapmışız ama malımız tarlada çürüyor. Borçları nasıl ödeyeceğiz diye düşünmüyoruz çünkü ödeyemeyeceğiz. Kimse ödeyemeyecek. Bütün çiftçinin durumu böyle.”
"Ödemeler seneye bıraksın. Gübre ve tohum desteği verilsin"
Ahmetli Ziraat Odası Başkanı Adnan Ünsal ise Ahmetli’de 5 bin dönüm domates ekildiğini, bunun 4 bin dönümünün toplanmadığını söyleyerek toplanan bin dönüm domatesin ise mahallelerde satıldığını belirtti. Daha önce dolu ve don olaylarının yaşandığı zamanlarda çiftçilerin mağdur olduğunu ama onun dışında böyle bir mağduriyet görmediğini söyleyen Ünsal, “Devletimiz şefkatli olsun, kim gerçek çiftçi, kim gerçek üretici onu tespit etsin. Çiftçi ve üreticilerin borçları sıfır faizle yapılandırılsın. Ödemeler seneye bıraksın. Gübre ve tohum desteği verilsin.” ifadelerini kullandı.